U februaru prošle godine objavljeni su nagrađeni radovi u okviru urbanističko-arhitektonskog konkursa za idejno rešenje Linijskog parka u Beogradu. “Linijski park” zamišljen je kao nova gradska atrakcija, uređeni javni prostor na potezu nekadašnje železničke pruge od Beton hale do Pančevačkog mosta. Svojom linearnom formom povezivaće druge javne prostore i niz razlicitih funkcija i ambijentalnih celina na potezu dugačkom 4.5km, čime će pomoći izgradnju novog urbanog identiteta i dalji razvoj dunavske padine. Nakon okončanog prošlogodišnjeg konkursa, sada se na javnom uvidu našao i plan detaljne regulacije za čitav prostor od čak 66 hekatara.
Plan detaljne regulacije zeleni javni prostor deli na 10 celina, sa još dodatnih 6 zona koje će se dodirivati sa granicama budućeg Linijskog parka. U neposrednoj blizini ovog po najavi kvalitetnog javnog prostora nalaze se brojne istorijsko-kulturne atrakcije, sportski centri i turistička infrastruktura, poput Beogradske tvrđave, Beton hale, putničkog pristaništa na Savi, SRPC „Milan Gale Muškatirović“, teniskih terena „Novak“, dunavskog keja i dr. Iz tog razloga se posebno ističe integrativna uloga Linijskog parka u planiranoj urbanizaciji ovog dela dunavske obale. Pored postojećih sadržaja, na obodima planiranog zelenog pojasa planirani su i brojni budući projekti poput Marine Dorćol, rekonstrukcije termo-elektrane “Snaga i svetlost”, zona industrijskog nasleđa, kao i stambenih projekata “Novi Dorćol”, “Duga” i “Luka Beograd”.
Razvoj na ovom potezu ima izuzetne implikacije i nosi veliki potencijal, ali i predstavlja jako osetljivo područije, gde se mora voditi računa o zaštiti arheološkog, geološkog i spomeničkog nasleđa, a prostor plana se u velikom delu nalazi u obuhvatu zaštićenog područija. Tu imamo spomenik prirode “Kalemegdanski rt”, morski sprud iz geološkog perioda Panonskog mora, antički “Singidunum”, spoljni bedemi Beogradske tvrđave i srednjevekovna Kula Nebojša, prva beogradska industrijska zona itd. Ukupna površina samog parka iznosi skoro 23 hekatara, a kako je projektom ambiciozno najavljeno, na ovom prostoru će biti ponuđeni brojni prateći sadrzaji, od rekreativno-sportskih, preko komercijalnih do duhovnih.
Da bi se obezbedio pun kontinuitet zelenog javnog prostora, predviđeno je da se sve postojeće i buduće saobraćajnice koje se ukrštaju sa parkom denivelišu, a da se sadržaji na konstrukcijama usklade u nivou Linijskog parka. Za tu potrebu biće rekostruisana tri postojeća podvožnjaka u Tadeuša Košćuška, Dubrovačkoj i Knežopoljskoj, ali i izgrađena tri nova na ukrštanju parka sa Cvijićevom, Žorža Klemansoa i Dunavskom. Pored ovih podvožnjaka, planiran je i jedan nadvožnjak, koji će preko Poenkareove spojiti Dunavsku sa Bulevarom despota Stefana. Dobra vest koji donosi ovaj plan je i završetak nedostajuće rampe na Pančevačkom mostu, pa će u budućnosti vozači na Pančevcu imati i opciju direktnog isključenja ka Vilinim vodama.
Pored zelenih površina planiranih u direktnom kontaktu sa tlom, prema planu dozvoljeno je samo 25% površine parka pod zastorom, odnosno podzemnim/nadzemnim objektima ili vrtno-arhitektonskim građevinama. Park će formirati novo zeleno gradsko tkivo koje će vezivati različite tematske zone, sportske terene za aktivnu i pasivnu rekreaciju, kontinualne biciklističke i trim staze, prostore za okupljanje, edukaciju, odmor i meditaciju itd. Visinska razlika koja postoji na delovima terena rešena je stepenastim modelovanjem terena koji se spušta ka reci, a u okviru parka planirano je nekoliko podzemnih garaža i dve metro stanice.
Kao glavne mane projekta mogu se istaći njegova cena, ali i činjenica da se Linijski park gradi paralelno i na jako maloj udaljenosti od dunavskog keja. Na taj način park konkuriše prirodnom “linijskom parku” koji čini obala reke, sa praktično istim funkcijama i sadžajima. Ukoliko bi se mnogo manje novca uložilo u sređivanje obale Dunava celom dužinom, linijski park bi u delovima postao neracionalan. Takođe, još jedan od problema projekta je što on prethodi izgradnji na dodirnom i okolnom zemljištu, čime se ovom javnom investicijom ne podiže vrednost imovine građana, nego profit budućim investitorima. Zbog toga je neophodno da investitori čiji komercijalni projekti dobijaju kvalitativnu prednost, jednim delom direktno učestvuju u finansiranju izgradnji parka.
Linijski park planirano je da ima oko pet kilometara biciklističkih staza, 100.000 kvadratnih metara pešačkih površina, 200 hiljada metara kvadratnih zelenih površina, 5.000 novih stabala i 500 klupa za posetioce. Prema izjavama zvaničnika, ukupna vrednost projekta trebalo bi da iznosi 55 miliona evra, od čega je u prvoj fazi u budžetu grada već opredeljeno 15 miliona evra. Prvi radovi na ovom projektu najavljeni su za kraj ove godine, a uređenje prostora počeće na delu kod Beogradske tvrđave.
