27.02.2022 | 16:11

Slavku Gordiću nagrada Fonda Todor Manojlović za 2021.

Nagrada Fonda “Todor Manojlović” za moderan umetnički senzibilitet dodeljena je za 2021. godinu piscu, književnom kritičaru i esejisti Slavku Gordiću, uz obrazloženje da je njegovo delo i delovanje ostavilo dubok trag kako u savremenoj produkciji srpske književnosti, tako i u antologijskim izborima kojima se svojim kvalitetom preporučilo.

Ističući da je književnokritička misao Gordića u najlepšoj tradiciji onoga što moderni umetnički senzibilitet Todora Manojlovića danas može da znači, Upravni odbor Fonda uporedio je Gordićev esejistički opus i sa
najlepšom tradicijom Stanislava Vinavera, Miloša Crnjanskog i Milana Kašanina.

U poslednjih nekoliko decenija kritičarski i esejistički rad Gordića temeljno i odgovorno zagovarao je najviše modernističke vrednosti srpske književnosti, ne zanemarujući tradicionalni kontekst, istaknuto je u obrazloženju odluke o dodeli nagrade, koju su jednoglasno doneli članovi UO Fonda “Todor Manojlović”: pesnik, esejista i kritičar Nenad Šaponja (predsednik), književnik i kritičar Petar Arbutina, profesor, književni istoričar, esejista, bibliograf Gojko Tešić, književnik i književni kritičar Vasa Pavković i upravitelj Fonda Milan Bjelogrlić, direktor Gradske narodne biblioteke “Žarko Zrenjanin”, koja dodeljuje to priznanje.

Gordić je 30. laureat nagrade za moderni umetnički senzibilitet, a svečano će mu biti uručena tokom narednih meseci, u Zrenjaninu, najavili su organizatori.

Fond “Todor Manojlović” osnovan je 1991. godine radi prikupljanja književne zaostavštine, proučavanja, objavljivanja, popularisanja dela i čuvanja imena Todora Manojlovića (1883-1968), pesnika, dramskog pisca, esejiste, književnog i likovnog kritičara i prevodioca, koji je ostavio za sobom značajnu, ali nedovoljno istraženu zaostavštinu. Rođeni Bečkerečanin, a po opredeljenju građanin Evrope, Manojlović je zrelošću i širinom poznavanja moderne književnosti i umetnosti, uticao na obnovu srpske poezije još u vreme Prvog svetskog rata. Učestvovao je u zamahu koji je modernistički pokret dobio u posleratnom periodu. Pojava prve drame Manojlovića “Centrifugalni igrač” (1930) smatra se početkom moderne srpske drame.

Manojlović je bio jedan od najobrazovanijih pisaca u Srbiji u XX veku, koji je pisao na nekoliko svetskih jezika. Jedini je autor istorije moderne evropske i svetske književnosti (pre Huga Fridriha) i teoretičar koji je pre T. S. Eliota uspostavio osnove modernog shvatanja književne tradicije.

Nagrada za moderan umetnički senzibilitet sastoji od novčanog iznosa, povelje i objavljivanja knjige laureata nagrade u ediciji “Feniks” Gradske narodne biblioteke “Žarko Zrenjanin”.

Slavko Gordić, rođen 1941. u Dabrici (Stolac, Hercegovina), piše prozu, književnu kritiku i esejistiku. Objavio je knjige proze: Vrhovni silnik, 1975; Drugo lice, 1998; Opit, 2004; Rub, 2010. i Posle ruba, 2020.

Autor je i knjiga eseja, kritika, studija i ogleda: U vidiku stiha, 1978; Slaganje vremena, 1983; Primarno i nijansa, 1985; Poezija i okružje, 1988; Obrazac i čin – ogledi o romanu, 1995; “Pevač” Boška Petrovića, 1998;
Ogledi o Veljku Petroviću, 2000; Glavni posao, 2002; Profili i situacije, 2004; Savremenost i nasleđe, 2006; Razmena darova, 2006; Kritičke razglednice, 2008; Traganja i svedočenja, 2011; Ogledi o Ivi Andriću, 2013; Srodstva i razdaljine: ogledi i dnevnički zapisi, 2014; Osmatračnica, 2016. i Među svojima, 2020.

Priredio je izabrane pesme Miodraga Pavlovića (1978), Stevana Tontića (1995), Jovana Jovanovića Zmaja (2003), izabrane pripovetke Veljka Petrovića (2000), izabrana dela Veljka Petrovića (2003), pripovedačko-romansijerski segment izabranih dela Milana Kašanina (2003) i tri knjige izabranih dela Ive Andrića (2010-2012).

Pojedini esejističko-kritički tekstovi su mu prevođeni na nemački, poljski, mađarski, slovački, slovenački i francuski. Za knjigu Primarno i nijansa dobio je nagradu Društva književnika Vojvodine za najbolju knjigu godine, za Profile i situacije nagrade “Laza Kostić” i “Đorđe Jovanović”, a za Razmenu darova nagradu “Sreten Marić”. Dobitnik je Novembarske povelje Novog Sada i Nagrade za životno delo Društva književnika Vojvodine.

Bio je dugogodišnji profesor Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, do 2009. godine i glavni i odgovorni urednik Letopisa Matice srpske (1992-2004).

Dosadašnji dobitnici nagrade Fonda “Todor Manojlović” su: Miodrag Pavlović (za 1992. godinu), Milorad Pavić (1993), Miodrag B. Protić (1994), Đorđe Balašević (1995), Dušan Kovačević (1996), Marina Abramović (1997), Miroljub Todorović (1998), Momo Kapor (1999), Pavle Ugrinov (2000), Jovan Hristić (2001), Jovica Aćin (2002), Vida Ognjenović (2003), Miroslav Josić Višnjić (2004), Radovan Vučković (2005), Oto Tolnai (2006), Muharem Pervić (2007), Milena Marković (2008), Želimir Žilnik (2009), Mileta Prodanović (2010), Saša Rakezić alias Aleksandar Zograf (2011), Laslo Vegel (2012), Slobodan Tišma (2013) i Festival “Dezire” u Subotici (2014), David Albahari (2015), Isidora Žebeljan (2016), Sava Damjanov (2017), Vladan Radovanović (2018), Radivoj Šajtinac (2019) i Vladmir Pištalo (2020).

*Naslovna fotografija: Todor Manojlović, rad Radula Boškovića

(SEEcult.org)