26.11.2022 | 18:22

Intimizam kao jedini smislen otpor

Živko Grozdanić Gera, jedan od ključnih srpskih umetnika radikalne prakse, vraća se na scenu posle višegodišnje pauze izložbom crteža u galeriji Remont u Beogradu – intimističkim radovima koje vidi kao jedini smisleni otpor u današnjem društvu u Srbiji.

“Do sad sam izbegavao da izlažem po galerijama samo zbog toga što sam radio velike radove, mislim po dimenzijama, ali i zbog izbegavanja drugih da pokažu moj rad. Prihvatio sam poziv Darke Radosavljević samo zbog emotivnog odnosa prema njenoj upornosti da tolike godine prezentira radove nas umetnika koji ne proizvodimo radove za ‘zidove’, već pokušavamo da ukažemo na svakodnevnu entropiju srpskog društva”, naveo je Grozdanić povodom izložbe “Hipokrizija”, koja će biti otvorena 1. decembra.

Crteži koje će biti izloženi u Remontu su intimni, rađeni na vinskim filterima i drugačijeg su karaktera od prethodnog umetnikovog opusa.

Iako je njegova dosadašnja praksa bila zasnovana na kritici društvenih anomalija, Grozdanić se nikada nije odrekao iskustva analitičkih radova, kao osnovnog principa umetnosti.

Posle monumentalnih, angažovanih radova sa tematikom crkve i crkvenih poglavara (Meteorska kiša, Vladika Pahomije na Bulevaru sumraka, Četiri patrijarha Pavla gledaju dvesta hiljada linija Raše Todosijevića, Made in China…) i radova “Alegorija o premijeru”, “Dekonstrukcija mita o predsedniku”… Grozdanić ovog puta izlaže intimne crteže kojima pokazuje da je još živ i stvaralački aktivan.

Povlačenje umetnika u intimu nije odustajanje od tema koje nastavljaju da muče društvo, niti odustajanje pred nerazumevanjem novih okolnosti u Srbiji, već je stav umetnika koji svoj rad vidi kao svoju instituciju.

Crtajući na materijalima koji su mu zanimljivi i preko kolažiranih tragova kulture (katalozi, knjige, art časopisi), Grozdanić je “intimizam” uveo kao jedini smisleni otpor, način da svaki detalj života ponovo dobije smisao.

“Crtam svaki dan, u stvari, šaram po istrošenim vinskim filterima, izrezujem fotografije iz starih kataloga koje sam skupljao po nekoj inerciji, to su fotke, portreti, radovi poznatih umetnika, lepim ih na filtere, zatim ih belom bojom instiktivno premazujem, odložim ih i posle nekoliko dana nastavljam bezinteresno da šaram hemijskim olovkama po njima. Fotografija zalepljena na vinski filter postaje samo običan materijal po kome šaram i poništavam njeno značenje”, naveo je Grozdanić.

Prema njegovim rečima posle višedecenijskog rada na temama koje je umetnost zabeležila kao “istoriju”, izgubio je interesovanje za društvenim životom i ne želi više da učestvuje “u društvu kao komentator raznih entropija”.

Živko Grozdanić Gera (Vršac, 1957), pokretač više značajnih medijskih i izlagačkih poduhvata, uključujući Bijenale mladih u Vršcu, izlagao je na više od 200 grupnih i 50 samostalnih izložbi.

Završio je likovnu akademiji u Sarajevu 1983. godine, a uz nastavak samostalnog rada, 1991. godine pokrenuo je i učestvovao u izdavanju magazina Košava, časopisa za vizuelnu umetnost ArtKontext, kao i u programima Centra za vizuelnu kulturu Konkordija.

Bio je osnivač i direktor Bijenala mladih, međunarodne manifestacije koja je ostavila neizbrisiv trag u savremenom umetničkom životu Srbije i kontinuirano trajala od 1994. do 2005. U prostorima Galerije Konkordija kroz rad I, II, III, IV, V i VI Bijenala mladih izlagalo je više od 800 umetnika. Medju umetnicima i kustosima koji su gostovali u Konkordiji bili su, izmedju ostalih, i Achile Bonito Oliva, Rene Block, László Beke, Richard Rorty, Katalin Keserü… kao i niz istoričara i teoretičara umetnosti iz Evrope i Amerike.

Neki od projekata koje je postavio su: “Sintakse smrti” (1997), “Rumunska savremena umetnost” (1998), “Savremena umetnost u Srbiji / Prestupničke forme” (2001), “Slikarstvo ponovo” (2001), “Kanadska savremena umetnost” (2002)…

Grozdanić je od 2005. do 2011. godine bio direktor Muzeja savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu, u kojem je sa svojim timom producirao više od 150 izložbi i projekata. Bio je komesar Paviljona Srbije na 54. Bijenalu umetnosti u Veneciji 2011. godine, na kojem je izložba Dragoljuba Raše Todosijevića “Svetlost i tama simbola” dobila UniCredit nagradu.

Grozdanić trenutno živi i radi u Vršcu.

Izložba u Remontu biće otvorena do 23. decembra.

(SEEcult.org)