Izložba Home Paradigm: A New Place of Belonging / Paradigma doma: Novo mesto pripadanja tematski rezimira poslednjih petnaestak godina u radu srpsko-kanadske umetnice Vesne Perunović. Nakon završenih osnovnih i magistarskih studija u Beogradu i preseljenja u Kanadu krajem osamdesetih godina, Vesna umetničku praksu najpre razvija oko medija klasične slike, gradeći motivski prostor uglavnom na predstavama egzotičnih i imaginarnih predela. Devedesete godine su za umetnicu period otvaranja novih tematskih polja kojima počinje da se bavi, a koja se tiču pitanja intimnosti, fragilnosti rodnih odnosa, interpersonalnih relacija, ali i refleksija o sopstvenom imigrantskom iskustvu.
Privremeno udaljavanje od medija slike Vesnu je uvelo u interesovanje za rad u drugim vizuelnim izrazima, posebno u istraživanje asocijativnih i značenjskih potencijala materijala sačinjenog od recikliranih kućnih predmeta i raznih vrsta tekstila. Tako nastaju prve skulpture i asamblaži u kojima će se umetnica, pri eksperimentisanju sa materijalima ali i tehnikama, najviše zanimati za primenu i kombinovanje njihovih suprotstavljenih namena i kvalitativnih svojstava, odnosno ispitivanje mogućnosti da, u novim konstelacijama i sadejstvima, komuniciraju i posmatraču prenesu određeno emotivno stanje ili proces. Kontinuirana praksa u radu sa materijalima kao i dalja testiranja njihove simboličke izražajnosti i transformativnosti posle dvehiljaditih obeležiće umetničku produkciju Vesne Perunović složenijim formalnim rešenjima u vidu instalacija, ambijentalno-skulpturalnih celina i site-specific intervencija.
Pomenuti period za umetnicu označava i početak proširivanja umetničkog izraza na polje video umetnosti i performansa, istovremeno je, u pogledu tematsko-problemskih istraživanja, sve više približujući promišljanjima i preispitivanju pojma identiteta u migratornim kretanjima, koncepta barijera i granica, fenomena izmeštanja u kontekstu transnacionalne i transkulturalne realnosti današnjeg sveta. Sumiran u poslednjih deceniju i po, Vesnin umetnički rad ostaje prepoznatljiv, pre svega, po vrlo sažetom vizuelnom jeziku i strategiji svedenosti u izboru boja, predmeta i materijala koje upotrebljava, performativnih gestova koje primenjuje kao i centralnih motiva arhetipskih sadržaja kojima se, u finalnom utisku dela, bez obzira na polazišta u ličnim iskustvima i narativima, postiže univerzalnija interakcija sa posmatračem.
Postavljena na sva tri nivoa Galerije–legata Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića, izložba Home Paradigm: A New Place of Belonging obuhvata umetničine radove nastale u periodu nakon dvehiljaditih, uključujući instalacije sa redimejd objektima, crteže, fotografije, video radove i site-specific intervencije. Na izložbi će pored nekoliko ključnih ranijih ostvarenja iz navedenog perioda autorkinog opusa (House of Exile / Kuća egzila, Cradle / Kolevka) biti predstavljena i najrecentnija produkcija poput instalacija velikog formata (Shifting Shelter / Promenjeno utočište, Archive of Insignificant Losses / Arhiva beznačajnih gubitaka). Preispitujući pojam doma iz perspektive permanentnog menjanja karaktera lokalnog i globalnog konteksta, današnje velike mobilnosti i frekventnih dislociranja, Vesna Perunović otvara niz pitanja o načinima na koje percipiramo domen domicilnog prostora, suočavajući nas sa vrednostima koje mu se tradicionalno pripisuju poput sigurnosti, privatnosti, fiksiranog životnog okruženja, geografsko-etničke situiranosti. Lično imigrantsko iskustvo ali i šira promišljanja fenomena migracija i izmeštanja (prisilom i izborom) postaju za umetnicu tematska polazišta u radovima koji su pokušaj razumevanja pozicija pojedinaca i zajednica u kontinuiranim pregovorima sa novim sredinama i identitetima, u emotivnim odnosima koje uspostavljaju prema prostorima koje su privremeno ili trajno naselili ili napustili, te u tom smislu stalne zapitanosti o pripadnosti. Kako i umetnica ističe, izložba razmatra paradigmu doma u savremenim kontekstima, od pojma fizički definisanog, neposrednog životno-formativnog i protektivnog okružja do razumevanja doma i domicilnog kao mesta i stanja koje se konstituiše u procesima, u ostvarivanju veza sa drugima i sa svetom kroz odnose, susrete i kretanja.
Vesna Perunović (1960) diplomirala je i magistrirala na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu 1987. godine. Od 1988. živi i radi u Torontu. Izlagala je na više stotina izložbi u Kanadi, Sjedinjenim Državama, Evropi, Aziji i Južnoj Americi. Nedavno je učestvovala na Bijenalu u Havani, Kuba (2019), u okviru izložbe Ad Infinitum kao i četvorogodišnjeg projekta Evropske unije Risk Change (2016–2020) koji se bavio fenomenom migracija. Učestvovala je u brojnim međunarodnim umetničkim rezidencijama širom sveta: ISCP u Njujorku, Red Gate u Pekingu, Glogauar u Berlinu, Risk Change na Malti, Galerija Miz Istanbul, Banff Residency u Alberti, Kanada. Njeni izložbeni projekti Emblems of Enigma (2007–2009) i Borderless (2009–2011) predstavljeni su u muzejima i galerijama u Kanadi i istočnoj Evropi. Vesna Perunović je dobitnica nagrade T.F.V.A. (2005) kao i brojnih grantova Umetničkog saveta Kanade, uključujući prestižni OAC Chalmers Fellowship Grant (2019) za projekat The Politics of Exile and Compassion.
Kustos izložbe je Miroslav Karić.
Fotografije: Bojana Janjić, MSUB
Izložbu su podržali: Ministarstvo kulture Republike Srbije, Canada Council for the Arts / Kanadski savet za umetnost, Ontario Arts Council / Savet za umetnost Ontarija, Toronto Arts Council / Savet za umetnost Grada Toronta, Ambasada Kanade u Beogradu.
